Сафиулла

,

Сафиулла – колхозның яшелчә бакчасында каравылчы булып эшләгән кеше. Төс-кыяфәте – мари: кызгылт бит, зәңгәр күз, очлы ияк, сирәк сакал. Өстенә кызыл сатин күлмәк кигән. Йорты аерым бер утрау сыман урынга урнашкан. Кушаматы – чирмеш. Авылдашларыннан аермалы буларак, аның бакчасында бөтнек, зур куаклык булып балан, кара чыршы үскән. “Бөтен кешедә – бәрәңге бакчасы. Ә монда? […]

>>

Сафый чишмәсе

,

Сафый чишмәсе – Гөберчәк авылында. М.Мәһдиевнең “Торналар төшкән җирдә” әсәренең “Алай да чишмә бар әле” бүлегендә шушы чишмә турында сүз бара. Тау итәгеннән челтерәп аккан чишмәне һәрдаим Сафиулла исемле агай карап, чистартып торган һәм чишмәгә суга килүчеләрне: “Алай да чишмә бар әле”, – дип каршы алып, озата торган булган. Шуңа күрә чишмәнең исемен авылдашлары Сафый […]

>>

Сәйфи-Казанлының тууына 75 ел

,

Сәйфи-Казанлының тууына 75 ел – мәкалә. Биредә М.Мәһдиев Ф.Сәйфи-Казанлының “Талак” (1915) исемле хикәясенең эчтәлегенә туктала. Мәкаләнең “Азат хатын”да басылуы да очраклы түгел. Талак сүзе ир белән хатын арасын бөтенләйгә өзәргә тиеш булган заман вакыйгасын шушы хикәядә чагылдыра, ә инде әсәрнең икенче, 1934 елда конфлекты бөтенләй башкача чишелгән вариантында, төп герой хәерче, мескен тормыш шартларында яшәвенә […]

>>

Сиксән ел элек

,

Сиксән ел элек – мәкалә. Сиксән ел элек безнең як нинди булган, дигән сорау белән башлана мәкалә. Автор соравына җавап та бирә. Мәгълүматларның кызыклы булуына да ишарә ясый. Күп авылның перепись вакытында ничә җан булуына кадәр яза. Авылларның кайсында “мәктәп”, кайсында “школа” булуын да, кайсында бөтенләй булмавын да әйтә. Переписьне өйрәнеп, теге яки бу авылларда […]

>>

Сөнгатулла Бәдретдин улы

,

Сөнгатулла Бәдретдин улы – М.Мәһдиевнең әтисе. 1885 елда Сикертән авылында мулла гаиләсендә туа. Мәктәпне авылда тәмамлый, Сатыш мәдрәсәсендә белем ала, Арчада ике еллык урыс-татар мәктәбендә укый. Хәрби хезмәтне Вильно шәһәрендә үтә.  1915 елдан – Гөберчәк авылы мулласы, мөгаллиме була. 1915 елда Түбән Симет кызы Бибирәбигага өйләнә, 1916 елда йорт сала. Алты бала тәрбияләп үстерә, шуның […]

>>

Съезд күп нәрсәгә өйрәтте

,

Съезд күп нәрсәгә өйрәтте – мәкалә. Эшче-авыл хәбәрчеләре съездында хәбәрчеләр алдына нинди бурычлар куелган, эшләренең нәтиҗәсенә анализ, киләчәккә юнәлеш күрсәтелә. Автор үзе дә авыл хәбәрчесе булып санала. Ул һәр чараны матбугат аша башкаларга хәбәр итеп тора. Ә авыл хәбәрчесе нинди булырга тиеш? Бу сорауга җавап табып, автор съездга рәхмәтле булуын белдерә. Хәбәрче булыр өчен телең […]

>>

Татар телен белмәгәч

,

Татар телен белмәгәч – көлдергеч. М.Мәһдиев бу язмасы белән баланың туган теленә мөнәсәбәтен ачыклый, татар теленә карата мәхәббәт уята, уйландыра да, көлдерә дә. Күчтәнәч-бүләк бирү ысулы белән татар телен өйрәтү өчен иң кулай алым, дип Г.Тукайның “Гали белән Кәҗә”сен мисалга китерә. Әдип ана телен өйрәтү өчен төрле алымнар куллану кирәклегенә басым ясый. Чыганак: Мәһдиев М. […]

>>

Татар эше илә мәшгуль рус…

,

Татар эше илә мәшгуль рус… – мәкалә татар әдәбиятына, мәдәнияткә, гыйлемгә хезмәт иткән матбагачы Иван Николаевич Харитонов(1859-1954) турында. Кечкенә Иванны әтисе Тилле матбагасына өйрәнчек итеп урнаштыра. Тора-бара ул остара, татарлар соңыннан аны хөрмәт итеп “Харитон бабай” дип йөртәләр. Ул гарәп графикасын гадиләштергән кеше. Димәк, Харитон бабайның бу эш-гамәле татар әлифбасына реформа ясарга кирәклекне аңлата. 1912 […]

>>

Тәрәзә артында

,

Тәрәзә артында – шигырь 1960 елның сентябрь аенда әдипнең туган авылы Гөберчәктә язылган. Әсәр әдип вафатыннан соң биш ел узгач Марат Хәбибуллинның кереш мәкаләсе белән «Арча хәбәрләре» газетасында беренче мәртәбә басыла. Шигырьдә лирик геройның хис-кичерешләре табигать күренешләре – көзге җил үксерүе, вак соры яңгыр сибәләве, усал җил образлары ярдәмендә тасвирлана. Аерылышу, ялгызлык хәсрәте миләшнең яфраклары […]

>>

Тәрбия – укыту гына түгел

,

Тәрбия – укыту гына түгел – мәкалә. Балага укып алган белем генә җитми, ә хезмәт тәрбиясе дә бирергә кирәк. Мәктәп укытучылары шундый максат куеп эшли. Хезмәткә карата кызыксындыру төрле чаралар аша бирелә. Һәр укытучы үз юнәлешендә бу эшне алып бара ала. Хезмәт дәресләрендә актив булганнар башка җәмәгать эшләрендә дә гел катнаша, ә башкалар шулардан үрнәк […]

>>
Аудио


Башка язмалар
вход
Яндекс.Метрика