Яшьләр өмәсе
,Яшьләр өмәсе – мәкалә. 1918 елның 29 октябре – комсомол оешмасының туган көне. Бу оешмага керү өчен аның максат-бурычларын өйрәнергә, уставын белергә кирәк иде. Һәр пионерны яше җиткәч, комсомол оешмасының вәкиле итеп кабул итәләр. Алар – бөтен җирдә дә актив, намуслы, үрнәк кешеләр булырга омтылучы яшьләр. Комсомолның кырык еллыгындагы яшьләр дә шундый ук сыйфатка ия […]
>>Яшьлекне сагыну
,“Яшьлекне сагыну”, мәкалә. М.Мәһдиевнең иҗат портретына Фәрваз Миңнуллин тарафыннан язылган эскизлар. Әдипнең татар әдәбиятына тормышның үзеннән килгән буынның бер вәкиле икәнлеге аңлата. “Без – кырык беренче ел балалары” исемле беренче әсәре белән М.Мәһдиев үзен өлгергән язучы итеп танытты”, – дип яза автор. Әдипнең бу әсәре авыл малайларының дөньяга күзләре ачыла башлаган вакытны сурәтли, шунда ук […]
>>Без кемнәр?
,Без кемнәр? – мәкалә. Кешенең кая туганлыгы ул аның шул төбәкнеке икәнлеген расламый, ди автор. Һәр якның күренекле шәхесләре бар, ләкин аның тамырлары шул җирлекнеке генә түгел, ә әти-әниләре, әби-бабайлар бөтенләй дә башка төбәктән булырга мөмкин. Шуңа күрә ниндидер кысалар белән генә чикләнергә, нәкъ шушы төбәк шәхесе дип кенә карарга ярамаганлыкны аңлата. Тарихчыларга өйрәнү өчен […]
>>Бер хатирә
,Бер хатирә – мәкалә. Автор күңелендә сакланган хатирәләргә урын бирә: кайчандыр үзе белән тыгыз аралашкан колхоз рәисенең урып-җыю вакытында Казанга килеп, танылган авылдашының дәрәҗәле исеме өчен кайгыртып йөрүе хакында. Колхоз рәисе Президиум председателенә, ул ризалык белдермәгәч, Республика җитәкчесенә кадәр шул сорау белән мөрәҗәгать итә. Иҗат һәм сәнгать өлкәсендә зур хезмәт башкарган композиторның колхоз рәисе кайгыртуы […]
>>Кеше өлеше
,Кеше өлеше – мәкалә. Автор исемнәр тарихы турында уйланып, нәтиҗәләр ясый. Авыл яки берәр җисемнең исеме каян килеп чыккан, нәрсәгә бәйле икәнлеген үзенчә раслый, мисаллар белән дәлилли. Мәсәлән: “күчтәнәч” “күчкән аш” сүзеннән түгел, ә русның “гостинец” сүзеннән алынган, ди ул. Төркиләштергәч – кочтинеч – күчтәнәч. “Урыс капкасы”на да аңлатма бирә. Аның ничә өлештән торуын, һәрберсенең […]
>>Татар халкы моны беләме?
,Татар халкы моны беләме? – мәкаләдә автор тарих битләрен актара. Ул 1925 елда басылып чыккан “Биш ел эчендә татар әдәбияты” китабында “Ачлык трагедиясенең куркыныч цифрлары” мәкаләсенә туктала. Мәкалә ачлык елларында никадәр халыкның кырылуы хакында бәян итә. Мәсәлән: 1922 елның февралендә Татарстанда халык саны 2 млн 229 мең; шул елны үлгән 114 мең 788 кеше. Шуның […]
>>Төкле аягың белән
,Төкле аягың белән – мәкалә. Илебезнең күп төбәгендә татар телендә газеталар басылып чыга. Ләкин Оренбург каласында бу эш бераз соңарган. Автор татар газетасы чыкмауда җитәкчеләрнең татар милләтенең бөеклеген, тарихын, мәдәниятын белеп бетермәүме, әллә онытуларымы дип борчыла. “Яңа вакыт” исеме астында чыга башлаган газетага Казан язучылары, журналистлары да теләктәшлек күрсәтеп, аның яшәешенә, үсешенә өлеш кертәчәкләре хәбәр […]
>>