"Казан арты" музее

                                                                         Гашыйк булырсыз ла Барда якка,

                                                                                     Туган якны безнең күрсәгез.

                                                                     Сәфәрләргә чыгып, безгә керми,

                                                                  Кунак булмый узып китмәгез.

                                                                                           Наил Габдушев

15 июнь көнне Арча муниципаль районы башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Рамил Гарифҗанов җитәкчелегендәге делегация шушы шигырьдә макталган Барда районында кунакта булды. Быел Барда җыены Пермь өлкәсе сабантуе буларак зурлап үткәрелде. Безнең делегация Барда муниципаль районы башлыгы Хәлил Газбуллович Алапанов җитәкчелегендә Пермьнән килгән дәрәҗәле кунакларны чәк-чәк белән каршы алды, колгага Арчаның сабантуй сөлгеләрен бәйләү күренешен оештырды, һәрберсенә “Арча сабантуе” дип язылган сувенир сөлгеләр бүләк итте. Гармунчылар ансамбле һәм  егетләр, кызлар оештырган татар биюләре кунаклар күңеленә хуш килде.  Алар шулай ук “Казан арты” тарих-этнография музее оештырган “2019 ел – Россиядә Театр елы” дип исемләнгән күргәзмә белән таныштылар.

Бәйрәмгә килүчеләр күргәзмәдә Арча районында туып-үскән театр артистлары, драматурглар, режиссерлар белән танышканда Габдулла Тукайның портретын, “Театр” шигырен, аның әкият геройларын, яннарында чын шүрәленең шаярып йөрүен күргәч сөекле Тукаебызның бабасы Зиннәтулла Әмировның Кышкар мәдрәсәсендә белем алуы һәм Өчиле авылында 1864-1909 елларда муллалык итүе белән горурланып алдылар. Әйе, Бардада Зиннәтулла хәзрәтне дә, аның оныгы Габдулла Тукайны да зур ихтирам белән хәтерләрендә саклыйлар. Тукай паркында куелган шагыйрьнең бюсты, Барда гимназиясенең Тукай исемен йөртүе, үзәк китапханәдә Г.Тукай музее булу шуны дәлилли. Арча-Барда дуслыгы 1993 елдан бирле дәвам итә, аның төп сәбәпчесе, билгеле булганча Габдулла Тукай. Сөекле шагыйребез безне аралаштыра да, күрештерә дә, берләштерә дә.

Бәйрәм Пермь өлкәсенең һәрбер районыннан, Татарстан һәм Башкортстаннан, шулай ук Барданың үз оешмаларыннан килгән кунакларның парады белән башланды. Бөтендөнья татар конгрессы вәкиле, Барда районы татар-башкорт оешмасы җитәкчесе Сәлим Назин һәрвакыт безнең белән аралашырга вакыт таба, Барда җыенын башлап җибәргәндә: “Бәйрәмне ачу тантанасын Арчада күреп кайткач шулай оештыра башлаган идек. Хәзер инде елдан-ел осталык арта, районыбызның балалары, яшьләре катнашында менә нинди әдәби-музыкаль күренешләр күрсәтелә”, — ди ул горурланып. Әйе, карап өлгереп булмый, мәйдан тулы биючеләр, төрле милләтләрнең дуслыгын чагылдыралар, сабантуй элементларын күрсәтәләр. Бәйрәмгә килүчеләрне Барда районы җитәкчелеге, килгән кунаклар котладылар. Татарстан Республикасы исеменнән Рамил Гарифҗанов Барда-җыенда катнашучыларны бәйрәм белән тәбрикләде, Арча муниципаль районы башлыгы Илшат Габделфәрт улы Нуриевның котлавын җиткерде.

Барда-җыенда ат чабышлары игътибар үзәгендә, аны бөтен халык карый, чөнки ул үзәк мәйданда үткәрелә, концерт номерлары белән аралашып бара. Ә көрәш, төрле спорт ярышы, милли уеннар аерым урыннарда үткәрелә, балалар өчен махсус мәйданнар эшли.

Мәйданга  Татарстан һәм Башкортстаннан килгән кунаклар өчен “Дуслык күпере” дип исемләнгән  аерым сәхнә куелган иде. Ике тугандаш халыкның сәхнә осталары үзләренең моңлы җырлары, дәртле биюләре белән Барда-җыенга килгән халыкны ял иттерделәр.Безнең районнан килгән “Арча бизәкләре” халык уен кораллары ансамбле, “Ләйсән” халык вокаль ансамбле, “Талисман” бию коллективы, аерым җырчылардан Сөмбел Заһидуллина, Дамир Гасыймов, Рәмзия Гайфуллина, Рузәл Галимовларның чыгышлары, сүз остасы Фәния Хәнәфиеваның концертны матур итеп алып баруы һәркемгә ошады. Район мәдәният идарәсе башлыгы Рамил Мөхетдинов ике сәхнәдәге чыгышларны оста итеп оештырырга  да, фотога төшерергә дә, кунакларның күңелен күрергә дә өлгерде. Чөнки безнең сәнгать осталарыбыз Барда-җыенының үзәк сәхнәсендә дә чыгыш ясап, килгән кунакларның күңелләрен күтәрделәр, бәйрәмгә ямь өстәделәр, аларның җырлары, башкарган биюләре милләттәшләребез күңелендә озак сакланыр әле.

“Дуслык күпере” сәхнәсе янында Арча уңганнары җитештергән сувенирларны сату гөрләп барды. Бәйрәмгә килүчеләр Рәмзия Галимзянованың күз явын алырдай милли бизәкле түбәтәйләрен,  Альбина Зиятдинованың үзенчәлекле итеп тегелгән, барлык хатын-кызлар яратып кия торган яулыкларын, Гөлгенә Хәсәнова һәм  Ләйлә Гариповаларның  чиккән калфакларын бик теләп алдылар.

Безнең белән бәйрәмдә якташларыбыз: журналист, Республиканың “Тукай фонды” җитәкчесе, Г.Тукайның туганы Риман Гыйлемханов, язучы, “Казан утлары” журналының баш мөхәррир урынбасары Вакыйф Нуриевлар  катнаштылар, төрле очрашулар оештырдылар, 500 данә “Казан утлары” журналын бәйрәм истәлеге итеп тараттылар.

Киләчәктә дә Барда районы белән дуслык җепләре өзелмәсен, туган телебезне һәм гореф-гадәтләребезне саклау, мәгариф һәм мәдәният өлкәсендә булган яңалыкларны уртаклашу юнәлешендә бергәләп эшләсәк иде.

                                                                             “Казан арты” тарих-этнография музее

                                                                                               директоры урынбасары Шәфигулла Гарипов

Рамил Мөхетдинов фотолары