"Казан арты" музее

Арча районы Гөберчәк авылында 1929 елның 23 мартында Мөхәмәтгали белән Дания гаиләсендә Сәвия исемле чибәр кыз туа. Туган авылында башлангыч белем алып, җырга-моңга оста кыз Бөек Ватан сугышы чорында яшьтәшләре белән өлкәннәр янында – кырда эшли. Ул көче җиткәнчә көлтәсен бәйләп ташыса, өенә кайткач, өлкән кыз буларак, кече туганнарына күз-колак булу да аның вазыйфасына керә. Туйганчы ашау, матур күлмәк киясе килү теләге белән янып яшәгән кыз мәктәптә математика фәнен яхшы үзләштергәнлектән Сикертән авылында буфетта сатучы булып эшли. Әнисе салым агенты буларак, күрше авылларга иртүк эшкә китү сәбәпле, Сәвия үз эшенә киткәнче хуҗалыктагы күп хезмәтне башкара: сыерын сава, көтү куа, тавык-чебеш ашата һ.б. Аннан аны Сикертән, Гөберчәк һәм Казаклар авылларындагы кибеткә кибетче итеп билгелиләр. Кайсы гына авыл кибетендә эшләсә дә, ул хезмәтен намус белән башкара, сатып алучылар белән уртак тел табып хезмәт куя. Һәр кешегә кирәкле товарны сельподан үзе барып алып кайта, аларны хуҗаларына тапшыра. 1952 елда авыл егете Фәсхетдин белән гаилә корып, биш балага гомер бирә. Мәҗлесләрдә, төрле кичәләрдә ул моңлы тавышы белән күпләрне гаҗәпкә калдыра, татар халык җырларын милли рухта башкара. Камыр ризыкларын бик уңдырып пешерә. Аны авылдашлары һәрчак паштет, чәк-чәк, кош теле пешерү өчен махсус чакыра торган булганнар. Сүзгә оста, зифа буйлы хатын һәркемгә ачык йөз күрсәтеп, фермада сыер савучы булып та эшләп ала. Хуҗалыгында чисталык булдырып, балаларын татар халкының гореф-гадәтләрен саклап яшәргә өйрәтә, хезмәт белән тәрбияли, белем бирә, олы тормышка чыгара, оныклар тәрбияләшә. Бик яшьли тол кала, ләкин ул сабырлык, түземлек, эш белән толлык ачысын күңел түренә яшерә, бервакытта да сер бирми, зарланмый, тыныч кына яши бирә. Ул хуҗалыгында умарталар асрый. Пенсиягә чыккач та Казаклар кибетендә эшләвен дәвам итә. Күрше-тирәсе белән бердәм булып яши: бәрәңге төбенә өясе яки өй юасы булса, кул алмашка эшли. Кешелекле, киң күңелле, юмарт, ярдәмчеллеге белән авылдашларының хөрмәтен яулый. 2011 елда авылдашыбыз вафат булды. Бүген аның утырткан гөлләре тәрәзә төбендә шау чәчәктә утыра, чөнки нигезендә улы Рифат яши. Аның рухына дога кылучы, истәлекләре белән бүлешергә балалары, оныклары, туганнары бар.

Халидә Габидуллина