"Казан арты" музее

Зиннәтова Мәрфуга Зәйнулла кызы 1905 елда хәзерге Арча районы Казанбаш авылында дөньяга килә. Мәдрәсәдә гарәпчә укырга-язарга өйрәнә. Кечкенә гәүдәле кыз озын чәчләрен тарап, ике толымга үреп куя торган булган. Гражданнар сугышы, ачлык елларына туры килгән яшь җилкенчәк кыз әнисенә гел булышып, хуҗалык эшләренә өйрәнә. Колхозлар оешкан чорны да үз күзе белән күргән Мәрфуга Гөберчәк авылының Галимулла исемле егетенә кияүгә чыгып, өч кыз тудыра. Бөек Ватан сугышына 1941 елда ук киткән ире Галимулла 1942 елда һәлак була. Өч кыз, кайнана белән кечкенә генә йортта калган Мәрфуга сабыр холыклы булуы белән кайгы-сагышын сиздерми тормыш йөген тарта. Унөч ел буе колхоз атларын тәрбияли. Ягарга утын булмагач, саламнан көлтә ясап, мичкә шуны яга торган була. Кызларын да кешеләрдән ким-хур итмәс өчен бар көчен куя: төннәрен тегә, бәйли, көндезен колхоз эшендә була. .

“Кимә ката, ки чабата, быел яуган карларга.

Хәтер калыр сүз әйтмәсәң, быел сөйгән ярларга”, — дип җырларга яраткан Мәрфуга бар кайгысын шул җыр белән баса. Кызларын мәктәптә укытып чыгара, икесе читкә китсә, бер кызы авылга кияүгә чыга. Төп терәге булган балаларына хәер-фатихасын биреп яшәгән Мәрфуга сүзгә тапкыр, җор телле булган, кайвакыт рифма белән сөйләшкән. Шаянлыгы белән хатын-кызлар арасында аерылып торган тол хатын гомеренең соңгы көненә кадәр иренә тугры калып, ялгыз яшәгән. Соңгы көннәрен Казанда яшәүче кызы тәрбиясендә булып, 1995 елның 1 январенда вафат булган Мәрфуга апаны бүген дә сагынып искә алалар, аның гореф-гадәтләрен сакларга тырышып, рухына дога кылалар.